Als je examen doet, draait uiteindelijk natuurlijk alles om de cijfers die je behaalt. Die bepalen namelijk aan het eind van de rit of je wel of niet geslaagd bent. Sommige leerlingen wachten gewoon af tot ze te horen krijgen of ze hun diploma behaald hebben. Anderen doen er juist alles aan om voor die tijd al inzicht te krijgen of ze kans van slagen hebben. Daarvoor moet je dan wel je (gemiddelde) cijfers berekenen. Of proberen om die cijfers in elk geval zo goed mogelijk in te schatten. De cijfers die op je eindlijst komen te staan bij je eindexamen zijn per vak het gemiddelde van het cijfer voor je schoolexamen en het centraal examen. Hoe je deze cijfers berekent, lees je in dit artikel.
Je eindcijfer berekenen. Geslaagd?
Het cijfer voor je schoolexamens
Afhankelijk per school
Voordat je deelneemt aan het centraal examen, krijg je bij de meeste vakken te maken met de zogeheten schoolexamens. Dat zijn toetsen die worden samengesteld door je school en waarvan de cijfers mee gaan tellen op je eindexamen. Het lijkt dus al een beetje op de echte eindexamens, alleen kan elke school hier zijn of haar eigen invulling aan geven. De schoolexamens worden dus niet landelijk geregeld. Wel worden ze vaak afgenomen op een centrale plek op school, zoals de aula of in de gymzaal. Maar dat hoeft niet en daar is elke school ook weer vrij in om voor te kiezen.
Gemiddeld cijfer voor schoolexamens
Als je per vak meerdere schoolexamens moet afleggen in de laatste jaren van je opleiding, komt daar dus ook een gemiddeld cijfer uit. Hoe dat cijfer is opgebouwd is geheel afhankelijk van de weging die je school of je docent daarvoor heeft toegepast. Het kan zijn dat het ene vak voor 50% meetelt en de twee andere schoolexamens voor 25%. Kijk dus op jouw school goed na hoe dat per vak geregeld is, zodat je weet wat je gemiddelde per schoolvak is.
Het cijfer voor je centraal examen
Je cijfer voor je centraal examen alvast berekenen
De andere helft van je eindexamencijfer wordt dus bepaald door je cijfer voor het centraal examen. Dit examen leg je tijdens de examenweken af en betreft een landelijk examen (iedereen in het land maakt dus hetzelfde examen). Als je de daadwerkelijke cijfers weet, is het dus niet zo moeilijk om je uiteindelijke cijfer per examenvak te berekenen. Het nadeel is alleen dat je het cijfer van je centraal examen pas hoort op de dag van de examenuitslag. Toch kun je vaak wel een redelijk goede schatting maken van je cijfer. Je moet dan wel weten hoeveel punten je hebt behaald voor het examen. Zorg er dus voor dat je na je examen je antwoorden noteert en check daarna online met het antwoordblad hoeveel punten je gescoord hebt. Dat gaat natuurlijk wat makkelijker als het multiple choice is, maar ook bij open vragen wordt altijd vermeld hoeveel punten je per (deel)antwoord krijgt.
De N-term
Met alleen het behaalde aantal punten kun je wel een inschatting maken of je het goed of slecht gemaakt hebt. Maar het daadwerkelijke cijfer dat je krijgt, is daarbij ook afhankelijk van de N-term. De N-term is de normering die gehanteerd wordt bij het nakijken en beoordelen van je examen. Deze normering ligt meestal ergens tussen de 0 en 2 met als standaard 1. Als het examen achteraf te makkelijk bevonden wordt, zal de N-term lager liggen dan 1. Was het juist een heel moeilijk examen, dan wordt de N-term verhoogd naar een waarde die hoger dan 1 is. De N-term wordt bepaald door alle cijfers die landelijk door leerlingen behaald zijn bij elkaar op te tellen en te delen door het aantal leerlingen. Als het cijfer lager of hoger ligt dan vooraf verwacht, wordt de N-term naar boven of naar beneden aangepast.
Direct je cijfer berekenen
Gemiddelden, totaal aantal punten, N-term… we kunnen ons voorstellen dat het je soms even duizelt. Gelukkig is er ook een makkelijkere manier om je cijfer voor een bepaald examen te berekenen. Daarvoor gebruik je een handige cijfertool. Je kunt dan precies per examenjaar, per tijdvak en per examenvak zien welk cijfer je hebt behaald met het aantal punten dat je met dat examen gescoord hebt. Klein minpuntje: dit is wel pas mogelijk als de N-term bekend is en dat is dan weer niet voor je te horen krijgt of je wel of niet geslaagd bent. Maar de cijfertool is wel handig natuurlijk bij het nakijken van oude examens die je gemaakt hebt.