Begin met kijken naar wat je zelf leuk vindt
Het zou natuurlijk het mooiste zijn als je een studie gaat volgen in iets dat je daadwerkelijk interesseert en dat je leuk vindt. Probeer dus eerst goed bij jezelf na te gaan waar je interesses liggen. Voor sommigen is dat heel makkelijk. Zij weten precies waar ze blij van worden en hebben vaak al van kleins af aan goed zicht op wat ze later willen gaan doen. Maar de kans is groot dat het voor jou helemaal niet zo duidelijk is. Dan kan het helpen om een test te doen. Zo bestaan er tests over je specifieke interesses, maar ook testen die je persoonlijkheid inzichtelijk maken of testen die laten zien waar jij goed in bent (een zogenaamde competentietest). Eigenlijk kun je het zo gek niet bedenken of er is wel een test voor te vinden. Vaak kun je die gemakkelijk (en gratis) online afleggen en heb je de resultaten meteen inzichtelijk. Doe er je voordeel mee!
Bepaal jouw kernwoorden - Spelletjestest
Tip: doe dit samen met een vriend(in) of familielid als sparringmaatje.
- Bedenk voor jezelf vijf activiteiten/spelletjes die je vroeger als kind het liefst deed (bijvoorbeeld kleuren, voetballen, hutten bouwen, dansen, puzzelen, lezen, kaarten).
- Bepaal je top 3 (bijvoorbeeld 1. Hutten bouwen 2. Dansen 3. Tekenen).
- Pak nu een leeg vel papier en pen en ook je telefoon. Daarop stel je je timer in op 1 minuut.
- Schrijf bovenaan het papier een spel uit je top 3 (bijvoorbeeld Tekenen). Bedenk nu samen met je sparringmaatje in 1 minuut zoveel mogelijk woorden die te maken hebben met dit spel en waarom jij het leuk vindt. Het maakt niet uit of wat die ander zegt niet gelijk bij je past. (voorbeeldwoorden: concentratie, creatief, kleuren, netjes, vormgeven, doorzettingsvermogen, nieuwe dingen bedenken, detail, kunst, tekenen voor anderen, weggeven, showen etc.).
- Nu doe je stap 4 ook voor je andere 2 spellen.
- Kies van alle drie de blaadjes 10 woorden die jou nú het meest passen.
- Voilá, een top-10 van jouw kernwoorden!
Verfijn je inzicht
Als je een beetje een idee hebt van wat je leuk vindt of waar je goed in bent, kun je een stapje verder gaan. Je kunt je nu gaan verdiepen in welke beroepen er allemaal zijn die passen bij jouw voorkeuren en competenties. Als je die niet meteen paraat hebt, is het slim om hier een hulpmiddel voor te gebruiken. Zoals bijvoorbeeld een beroepengids, waarin zo ongeveer alle mogelijke beroepen staan die er in Nederland zijn. Je kan op verschillende manieren zoeken binnen alle beroepen, bijvoorbeeld op basis van kernwaarden (misschien herken je woorden uit de Spelletjes Test) of op basis van persoonstypen. Misschien heb je al een bezoek gebracht aan een studiekeuzebeurs. Daar tref je een complete verzameling van opleidingen en studierichtingen aan die je voor allerlei beroepen kunnen opleiden. Het leuke van zo’n beurs is dat je ook in gesprek kunt gaan met leraren, professoren of studenten die de opleiding volgen of gevolgd hebben. De studiekeuzebeurs wordt op meerdere dagen gehouden, op verschillende plekken in Nederland. Er zijn er al een aantal geweest, maar 6 en 7 december kan je nog naar de studiekeuzebeurs in Rotterdam
Organiseer en selecteer
Nu heb je ongetwijfeld heel veel informatie verzameld over allerhande studierichtingen, beroepenvelden en vervolgopleidingen. Dan wordt het hoog tijd om alles inzichtelijk te krijgen en te gaan selecteren wat wel en wat juist niet iets voor jou gaat zijn. Stel een lijstje op met de studies die jou wel aanspreken, zodat je op basis daarvan je verder kunt gaan verdiepen op die gebieden.
Maak werk van je top 3 – bezoek nu de open dagen
Omdat je nu eenmaal niet álle studies van je voorkeur aan een vergelijkend warenonderzoek kunt onderwerpen, is het verstandig om voor jezelf een top 3 (of zo je wilt top 5) op te stellen. Welke studies spreken je op dit moment het meeste aan? Vervolgens ga je die verder onderzoeken. Dat kan op allerlei gebieden. Zoals kijken waar in Nederland de opleidingen voor deze studie gevestigd zijn. Want als je bijvoorbeeld niet op kamers wilt, is het niet heel handig als de reistijd naar je nieuwe school erg lang is. Check ook hoe goed bepaalde opleidingen (of individuele studierichtingen) staan aangeschreven. Bezoek de scholen van je voorkeur ook door naar de open dag te gaan of door te kiezen voor een zogeheten meeloopdag. In december hebben veel opleidingen hun open dagen. Dus kijk hier snel, vergelijk de opleidingen en bezoek de open dag. Handig: je kan filteren op jouw schoolniveau. Kortom, alle informatie rondom een opleiding kan van belang zijn bij het maken van jouw keuze.
Daadwerkelijk je studie kiezen
Heb je je top 3 aan een gedegen onderzoek onderworpen? En alle voors en tegens op een rijtje gezet? Dan kan je nu daadwerkelijk gaan kiezen voor je nieuwe studierichting na je middelbare school. Het meest logische is dan om de studie te kiezen die je bovenaan je lijstje hebt staan na alle positieve en negatieve punten te hebben afgewogen. Zorg er ook voor dat je tweede keuze nog steeds een studie is die je aanspreekt. Het zou namelijk zomaar kunnen zijn dat je eerste keuze voor jou het aankomende jaar helaas niet is weggelegd. Bijvoorbeeld omdat je niet wordt ingeloot of omdat je om wat voor reden dan ook niet voldoet aan de toelatingseisen. Als je dan geen tussenjaar wilt hebben, is het handig als je tweede keus qua opleiding nog altijd een studie is die je ziet zitten.
Toch nog extra hulp nodig bij het maken van je keuze?
Heb je alles hier goed doorgelezen, maar vind je het nog steeds lastig om zelf een juiste keuze te maken als het aankomt op je vervolgstudie? Schakel dan gewoon externe hulp in. Dat kan door bijvoorbeeld op school met docenten of decanen in gesprek te gaan of door iemand in de arm te nemen die je professioneel kan begeleiden. Zoals een studiekeuzeadviseur of een coach die met jou aan de slag gaat om te kijken wat je kan en wat je leuk vindt. Als je een beetje rondkijkt op het internet, zie je al snel dat er legio mogelijkheden zijn om je te laten ondersteunen bij het maken van de keuze voor je nieuwe studie.